ΑΓΝΩΣΤΑ ΜΝΗΜΕΙΑ
Το σπίτι του ποιητή Νίκολας Κάλας στα Χρούσα της Σύρας
Μαρία Θηρεσία Δαλεζίου, ιστορικός της τέχνης
Το κτήμα και η νεοκλασική οικία Calas στη Σύρα χαρακτηρίστηκαν ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο από το Κεντρικό Συμβούλιο Νεώτερων Μνημείων τον Οκτώβριο 2008. Αυτό αποτελεί το πρώτο βήμα διάσωσής τους και είναι επείγον το Υπουργείο Πολιτισμού αλλά και ο Δήμος να ενδιαφερθούν για την αποκατάστασή και την αξιοποίησή τους.
Οι κήποι της Αθήνας στην εποχή του Όθωνα (1834–1862)
Μαρία Δανιήλ, αρχιτέκτονας
Από τον 18ο αι., με την επικράτηση του Διαφωτισμού και του Ρομαντισμού, το πράσινο θεωρείται η λύση για τα προβλήματα υγιεινής και αισθητικής των πόλεων, όπου δημιουργούνται διάφοροι κοινόχρηστοι χώροι, με εκτεταμένη φύτευση και λειτουργίες ανάπαυσης και αναψυχής. Στο πλαίσιο αυτό η Αθήνα, πρωτεύουσα του νεοσύστατου ελληνικού κράτους, αποκτά με μεγάλες δυσκολίες περιορισμένους χώρους πρασίνου (κήπους), που διαμορφώνουν όμως τη φυσιογνωμία της.
Ο μαγικός μικρόκοσμος του Λυκαβηττού με τα μάτια του Αντώνη Ζώη
Ελένη Παπαθωμά, ιστορικός-λαογράφος
Κόντρα στο οφθαλμοφανές, την έλλειψη πρασίνου στην πόλη, και στο εύκολο συμπέρασμα, ότι στην άσφαλτο και το τσιμέντο είναι αδύνατον να υπάρχει βλάστηση αυτοφυής, η ευαίσθητη ματιά και ο φωτογραφικός φακός του αρχαιολόγου Αντώνη Ζώη εντοπίζουν, στον λόφο του Λυκαβηττού, άνθη λιλιπούτειου μεγέθους αλλά μεγαλειώδους ομορφιάς.
Το περιοδικό Φραγκέλιο και η γκαλερί Άσυλον Τέχνης
Βένια Παστάκα, ιστορικός τέχνης
Στο κτήριο επί της οδού Ναυάρχου Νικοδήμου εκδόθηκε στα τέλη της δεκαετίας του 1920 το περιοδικό που από το πρώτο φύλλο του φάνηκε πως θα τάραζε τα νερά του πνευματικού αλλά και πολιτικού κόσμου της χώρας. Επίσης στο ισόγειό του, δημιουργήθηκε η πρώτη γκαλερί μοντέρνας τέχνης, στην οποία πρωτοεξέθεσε τα έργα της η περίφημη Γενιά του ’30.
Οι κήποι της Αθήνας στην εποχή του Μεσοπολέμου (1914-1940)
Μαρία Δανιήλ, αρχιτέκτονας, ΜSc Ε.Μ.Π. Προστασία Μνημείων
Την περίοδο του Μεσοπολέμου η Κυβέρνηση και ο Δήμος Αθηναίων εφάρμοσαν εκτεταμένο πρόγραμμα φύτευσης και εξοπλισμού των κοινοχρήστων χώρων. Οι νέοι κήποι αποσκοπούν στη δημιουργία χώρου με πολλαπλές λειτουργίες περιπάτου, αναψυχής, άθλησης και κοινωνικών συναθροίσεων. Γενικότερα με την αύξηση του πληθυσμού της πόλης, αποχαρακτηρίστηκαν πολλοί κοινόχρηστοι χώροι, ενώ εγκαταστάθηκαν διάφορες χρήσεις σε όσους απέμειναν.
Ναός Αγίας Παρασκευής Χαλκίδας
Χριστίνα Αθανασίου, Διαχείριση Πολιτισμικών Πόρων
Η μεγάλη, ξυλόστεγη, τρίκλιτη βασιλική της Αγίας Παρασκευής είναι το παλαιότερο σωζόμενο μνημείο της μεσαιωνικής Χαλκίδας. Οικοδομήθηκε την παλαιοχριστιανική περίοδο, τον 5ο μ.Χ. αιώνα. Oι κατακτητές Φράγκοι και Οθωμανοί, ο "Νεοκλασικισμός" και ο εγκέλαδος άφησαν ανεξίτηλα τα σημάδια τους στον 1.500 χρόνων ναό, που στέκει και λειτουργείται ακόμα.
Τα πυργόσπιτα του νομού Σερρών, μια ερμηνευτική προσέγγιση. Η περίπτωση της κατοικίας Α. Ζαχαρόπουλου
Καλλιόπη Καλοκύρη, αρχιτέκτονας
Τα Πυργόσπιτα, κατοικίες με αμυντικά χαρακτηριστικά, είναι ένας ειδικός τύπος της λαϊκής αρχιτεκτονικής, ο οποίος αναπτύσσεται στον ελλαδικό χώρο κατά την Οθωμανική κυρίως περίοδο. Στο νομό Σερρών συναντώνται αρκετά συχνά σε διάφορους οικισμούς. Τα μορφολογικά και τυπολογικά χαρακτηριστικά τους προέκυψαν ως αποτέλεσμα μιας σειράς λειτουργικών αναγκών. Η εξέταση της κατοικίας του Α. Ζαχαρόπουλου στον οικισμό Νέου Σουλίου αποτελεί μια προσπάθεια ερμηνείας του αποτελέσματος αυτού.
Κεραμικός διάκοσμος στα κτήρια της Εθνικής Τράπεζας κατά το Μεσοπόλεμο
Λίλα Θεοδωρίδου- Σωτηρίου, αρχιτέκτονας
Η Eθνική Tράπεζα διακόσμησε με υαλωμένα πλακίδια διάφορα υποκαταστήματά της κατά τη διάρκεια του Μεσοπολέμου. Τα κτήρια αυτά ανεγέρθηκαν υπό τη γενική εποπτεία του μικρασιάτη αρχιτέκτονα Νικολάου Ζουμπουλίδη, που ενσωμάτωσε στα κτήρια της Τράπεζας κεραμικά πλακίδια τύπου Isnik, αλλά και άλλα με αρχαϊκά θέματα.
Σαπωνοποιείο Πατούνη, ένα άγνωστο μνημείο της Κέρκυρας
MOnuMENTA
Στον αστικό ιστό της Κέρκυρας, στην καρδιά της παλιάς βιομηχανικής πόλης, διατηρείται ένα αυθεντικό κομμάτι του βιοτεχνικού παρελθόντος. Το ιστορικό Σαπωνοποιείο Πατούνη, που γνώρισε μεγάλη ακμή, λειτουργεί ακόμη και σήμερα σε ένα οίκημα που χτίστηκε το 1891 για να λειτουργήσει αρχικά, ως υποκατάστημα του οίκου Μπαζάκη – Πατούνη.
Στοά Μοδιάνο. Προστασία και ανάδειξη.
Ανδρέας Βλαστάρης, Γιώργος Κακές, Φώτης Καραγιώργος, Νίκη Κορώνη, Κατερίνα Μπόλη, Κατερίνα Σταματοπούλου, Μαγδαληνή Χατζή
Η μελέτη «Στοά Μοδιάνο. Προστασία και ανάδειξη» που πραγματοποιήθηκε με στόχο την προστασία του μνημείου γίνεται η αφορμή για τη διερεύνηση της ιστορίας του μνημείου, την ανάλυση της αρχιτεκτονικής και κατασκευαστικής δομής του, την αναγνώριση του ιστορικού πλαισίου και των συνθηκών που το γέννησαν, τη διερεύνηση της σχέσης του με το ευρύτερο περιβάλλον και την επανένταξή του στη ζωή της πόλης.
Οι κήποι της Αθήνας στην εποχή του Γεωργίου Α΄(1863-1914)
Μαρία Δανιήλ, αρχιτέκτονας, ΜSc Ε.Μ.Π.
Προστασία Μνημείων Την εποχή του Γεωργίου του Α΄, οι νέοι χώροι πρασίνου που δημιουργήθηκαν στην Αθήνα πραγματοποιήθηκαν με την ενεργό δράση της Φιλοδασικής Ένωσης, το Ν. «περί αναδασώσεως» και τη συμβολή του Δήμου Αθηναίων, με τον εμπλουτισμό δημοτικών κήπων, πλατειών και δενδροστοιχιών. Οι νέοι δημόσιοι κήποι σχετίζονταν με σημαντικά δημόσια κτήρια.
Μια κοσμοπολίτικη πολυκατοικία στα Ιλίσια
Παναγιώτης Τουρνικιώτης, αν. καθηγητής της Θεωρίας, Σχολή Αρχιτεκτόνων Ε.Μ.Π., πρόεδρος της Διεθνούς Επιτροπής Ειδικών για την Καταγραφή της Μοντέρνας Αρχιτεκτονικής του DO.CO.MO.MO.
Η πολυκατοικία της οδού Παπαδιαμαντοπούλου, στα Ιλίσια, είναι εξαιρετικό δείγμα της μοντέρνας μεσοπολεμικής αρχιτεκτονικής, ένα κοσμοπολίτικο κτίριο με ζεστό μεσογειακό χρώμα που δίνει χαρακτήρα και άποψη στο αστικό περιβάλλον της γειτονιάς του.
