ΑΓΝΩΣΤΑ ΜΝΗΜΕΙΑ

Αγγελική Χρυσάνθη, PhD c. Αρχαιολόγος Το βορειοκεντρικό τμήμα της Εύβοιας είναι μια περιοχή πλούσια σε κοιτάσματα λευκόλιθου, γεγονός που οδήγησε σε έντονη βιομηχανική δραστηριότητα στα τέλη του 19ου και στον 20ό αιώνα. Στο άρθρο παρουσιάζονται τα βιομηχανικά κατάλοιπα, λιγοστά από τα οποία είναι διατηρητέα μνημεία, ενώ ελάχιστες είναι και οι επεμβάσεις συντήρησης και αποκατάστασής τους.

Νίκος Στάμος, αρχιτέκτων E.M.Π. Η Ελληνική Εριουργία στα Πατήσια είναι διατηρητέο κτήριο από το 1999 και δείγμα της βιομηχανικής μας κληρονομιάς. Με το επίμηκες παλιό υφαντήριο να δεσπόζει και να είναι ορατό από τους επιβάτες των συρμών του τραίνου, το συγκρότημα εκτός από τοπόσημο της περιοχής μπορεί να εξελειχθεί σε πολιτιστικό κέντρο υπερτοπικής σημασίας.

Μαρία Τσιπουρά, αρχιτέκτονας, ΜΔΕ Συντήρηση & Αποκατάσταση Ιστορικών Κτηρίων & Συνόλων Ο μύλος του Εμπειρίκου αποτελεί αξιόλογο δείγμα βιομηχανικής εγκατάστασης στην ύπαιθρο. Εισήγαγε τη βιομηχανική παραγωγή προϊόντων σίτου στο νησί με τους πολυάριθμους παραδοσιακούς νερόμυλους. Η εγκατάλειψή του από το 1940 επέφερε την υποβάθμιση του κτιριακού αποθέματος και του περιβάλλοντος χώρου ενώ η προβληματική πρόσβαση έχει κρατήσει το συγκρότημα στην αφάνεια.

Μαρία Δανιήλ, αρχιτέκτονας, ΜSc Ε.Μ.Π. Προστασία Μνημείων Το Καπνεργοστάσιο Αθηνών, μνημείο της νεότερης βιομηχανικής κληρονομιάς, διατηρεί αναξιοποίητα ακόμη και σήμερα αρχεία και τμήμα από το βιομηχανικό του εξοπλισμό, κατάλοιπα μιας έντονης βιομηχανικής δραστηριότητας. Κτίστηκε την περίοδο 1928-30 και διατήρησε τη λειτουργία του μέχρι το 1997, ενώ από το 1938 φιλοξενούσε ταυτόχρονα διάφορες υπηρεσίες του Δημοσίου.

Άλκης Παππάς, αρχιτέκτονας, MSc Ε.Μ.Π. Το θυρωρείο της Γαλλικής Εταιρείας Μεταλλείων Λαυρίου είναι ένα λιθόκτιστο κτήριο στην είσοδο της κύριας στοάς καθόδου στον μεταλλευτικό τομέα του Φρέατος Σερπιέρι Νο1 στην Καμάριζα. Το κτήριο και η στοά αποτελούν μαρτυρίες της καθημερινής σκληρής πραγματικότητας των μεταλλωρύχων. Δεν είναι χαρακτηρισμένα ιστορικά διατηρητέα μνημεία και παραμένουν εγκαταλελειμμένα στην τύχη τους.

Άννα Πασιά, αρχιτέκτονας μηχανικός-αναστηλώτρια Το σαπωνοποιείο Ξυπτερά βρίσκεται στο παραλιακό μέτωπο του Πλωμαρίου, στη συνοικία «Ταρσανάς». Κτίστηκε μεταξύ 1860-1880 ως ισόγειο ελαιοτριβείο και σε μεταγενέστερη φάση μετατράπηκε σε τριώροφο σαπωνοποιείο. Από το 2008 είναι ιδιοκτησία του δήμου Πλωμαρίου, ο οποίος το αγόρασε με στόχο να φιλοξενήσει το «Μουσείο Ναυτικής και Nαυπηγικής Παράδοσης Αιγαίου».

Ιφιγένεια Ψαρρά, αρχιτέκτων Το αγροτοβιομηχανικό συγκρότημα στην Αλίαρτο Βοιωτίας δημιουργήθηκε στα τέλη του 19ου-αρχές 20ού αιώνα από την αγγλική εταιρεία Lake Copais Co Ltd, η οποία εγκαταστάθηκε στην περιοχή προκειμένου να αποξηράνει τη λίμνη Κωπαΐδα. Το άρθρο εστιάζει στην αρχιτεκτονική ανάλυση του οικιστικού διοικητικού συγκροτήματος της εταιρείας και συγκεκριμένα στην πολυτελή κατοικία του γενικού διευθυντή.

Μίκα Μιχαλάκη, αρχιτέκτονας Η βιομηχανική κληρονομιά της Δωδεκανήσου παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον. Το ιστορικό πλαίσιο, το κτηριακό δυναμικό, οι βιομηχανικές ζώνες, ο μετασχηματισμός τους, καθώς και η επανένταξη κάποιων εξ΄αυτών στο σύγχρονο αστικό ιστό αποτελούν αναμφίβολα ζητήματα μελέτης, προστασίας, διαχείρισης και διατήρησης.