Οι καταβολές των υδάτινων πάρκων - Η εξάπλωση των υδάτινων πάρκων από τα τέλη του 20ου αιώνα - Διασκέδαση με υψηλό κόστος... κυρίως για τον πλανήτη
Η ζωή στον πλανήτη προήλθε από το νερό και η σχέση του ανθρώπου με το υγρό στοιχείο παραμένει στενή στο πέρασμα των αιώνων. Στο υδάτινο περιβάλλον, ο άνθρωπος συνήθισε να αναζητά όχι μόνο την κάλυψη των βιολογικών του αναγκών, αλλά και την απόλαυση στιγμών χαλάρωσης και ψυχαγωγίας.
Οι καταβολές των υδάτινων πάρκων
Η ύπαρξη λουτρών σε πόλεις της αρχαιότητας και η χρήση τους ως τόπων ατομικής υγιεινής αλλά και συνάντησης, διασκέδασης και ανταλλαγής απόψεων, είναι ενδεικτική της πολυποίκιλης χρησιμότητας του νερού στο κοινωνικό γίγνεσθαι. Στα μεταγενέστερα χρόνια, η εικόνα των λουτρών εξελίσσεται, προσεγγίζοντας σταδιακά αυτή των υδάτινων πάρκων με τη μορφή που είναι γνωστά σήμερα. Οι ιταλοί μηχανικοί και αρχιτέκτονες φαίνεται να διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο σε αυτή τη μετάβαση, με τον σχεδιασμό και την κατασκευή πολύπλοκων και συνάμα περίτεχνων συνθέσεων κτισμάτων και στοιχείων νερού που υπερβαίνουν τα δεδομένα της εποχής. Χαρακτηριστικά είναι τα παραδείγματα των Villa d’Este στην πόλη Tivoli της Ιταλίας (1550 μ.Χ.) και Villa Aldobrandini και Torlonia στην πόλη Frascati, που περιλαμβάνουν υπέροχα κτίσματα σε μαγευτικούς περιβάλλοντες χώρους με βαθμιδωτούς αναγεννησιακούς κήπους, σιντριβάνια, πισίνες, τάφρους και δεξαμενές.
Το ανάκτορο των Βερσαλλιών με τους ονειρικούς, σε τρία συνολικά επίπεδα εκτεινόμενους κήπους και το Μεγάλο Κανάλι με τα πολυάριθμα σιντριβάνια συνολικής έκτασης 24 εκταρίων, αποτελεί την «απάντηση» του γάλλου αρχιτέκτονα τοπίου André Le Nôtre στους ιταλούς συναδέλφους του. Την ίδια περίπου χρονική περίοδο ξεκινά και η δημιουργία πάρκων αναψυχής και διασκέδασης με έντονο το στοιχείο του νερού, σε αρκετές πόλεις της Ευρώπης και της Αμερικής. Ένα από τα παλαιότερα, αν όχι το παλαιότερο λούνα πάρκ που πάντρεψε με εξαιρετική επιτυχία το νερό με το παιχνίδι είναι το Bakken, στην πόλη Klampenborg της Δανίας, που λειτουργεί συνεχώς από το 1583 μέχρι και σήμερα και το οποίο οφείλει την ύπαρξή του στην εύρεση μιας φυσικής πηγής νερού στην περιοχή. Λίγα χρόνια αργότερα και συγκεκριμένα το 1660, εγκαινιάζονται οι κήποι Vauxhall στη βόρεια όχθη του ποταμού Τάμεση στο Λονδίνο, η πρόσβαση στους οποίους, γίνεται κατά τα πρώτα χρόνια λειτουργίας τους μόνο μέσω του ποταμού. Οι κήποι Tivoli στην Κοπεγχάγη (1843), η Playland στην παραλία του San Francisco (1927) και το λούνα πάρκ Prater στη Βιέννη αποτελούν άλλα εξίσου σημαντικά παραδείγματα υδάτινων πάρκων της εποχής.
Η εξάπλωση των υδάτινων πάρκων από τα τέλη του 20ου αιώνα
Στα νεότερα χρόνια και κυρίως κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1970, αναπτύσσεται έντονα η ιδέα των θεματικών πάρκων νερού και πάρκων διασκέδασης. Το Wet 'n’ Wild στο Orlando που σχεδιάστηκε και κατασκευάστηκε το 1977 από τον «πατέρα» των waterparks, George Millay, είναι το πρώτο και αναμφίβολα ένα εκ των πλέον εντυπωσιακών waterparks του κόσμου. Το Noah's Ark Waterpark (1978) των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, η Gardaland (1975) στη λίμνη Garda της βόρειας Ιταλίας, το Alton Towers (1980) στο Staffordshire της Αγγλίας και το Wet 'n’ Wild της Αυστραλίας (1984), συμπληρώνουν το πολύχρωμο παζλ των waterparks της εποχής.
Το 1981, ιδρύεται ο παγκόσμιος οργανισμός υδάτινων πάρκων. Σύμφωνα με αυτόν υπολογίζεται ότι υπάρχουν συνολικά πάνω από 1600 θεματικά πάρκα νερού στον κόσμο, ενώ με βάση τα στοιχεία για το έτος 2005, τα waterparks με τη μεγαλύτερη επισκεψιμότητα ήταν το Typhoon Lagoon και το Blizzard Beach στη Walt Disney World της Florida με 1.914.000 επισκέπτες και 1.778.000 επισκέπτες αντίστοιχα, το Wet ‘n Wild στο Orlando με 1.340.000 και το Schlitterbahn στο Texas με 917.000 επισκέπτες το χρόνο.
Η Ελλάδα, ως χώρα τριών θαλασσών και ηλιοφάνειας κατά τους περισσότερους μήνες του χρόνου, δε θα μπορούσε να μείνει ανεπηρέαστη από τις σύγχρονες «σειρήνες» που προσκαλούν για παιχνίδια στο νερό. Για κανέναν λόγo δε, δεν 8α μπορούσε να αφήσει ανικανοποίητους χιλιάδες τουρίστες που αναζητούν την εμπειρία των waterparks κατά την περίοδο των διακοπών τους. Τα τελευταία χρόνια, ολοένα και περισσότερα υδροψυχαγωγικά πάρκα κατασκευάζονται στην χώρα μας, προκειμένου να καλύψουν τις απαιτήσεις του ντόπιου πληθυσμού, αλλά συνάμα και για να παράσχουν ένα ακόμη σύγχρονο τουριστικό προϊόν στους επισκέπτες της αλλοδαπής. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε το γεγονός ότι στην πλειονότητά τους τα θεματικά πάρκα νερού βρίσκονται σε νησιά και σε καλοκαιρινούς ταξιδιωτικούς προορισμούς και γειτνιάζουν με μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες, συνεδριακές εγκαταστάσεις, εμπορικά και εκθεσιακά κέντρα. Από τα γνωστότερα υδάτινα πάρκα στη χώρα μας είναι η Waterland στη Θεσσαλονίκη, η Aqualand στην Κέρκυρα, η Limnoupolis στα Χανιά, το Waterpark στη Ρόδο, το Aqua Splash στο Ηράκλειο, το Lido Waterpark στην Κω, η Watermania στη Μύκονο και το Waterpark στην Αίγινα, με μέσο όρο επισκεψιμότητας περί τα 1700 άτομα το έτος. Σε όλα υπάρχουν νεροτσουλήθρες, περίπατοι και διαδρομές στο νερό, ψυχαγωγικά και εκπαιδευτικά παιχνίδια για επισκέπτες όλων των ηλικιών, αναψυκτήρια και χώροι χαλάρωσης. Το νερό αποτελεί τη βασική πηγή διασκέδασης, καθώς οι περισσότερες δραστηριότητες εξελίσσονται μέσα σε αυτό, ενώ η έντεχνη εφαρμογή εναλλαγών στην πίεση, τον στροβιλισμό και την κίνησή του, προκαλεί ευχάριστη διαδοχή έντασης και ηρεμίας στον επισκέπτη που έρχεται σε επαφή με αυτό, προσφέροντας γέλιο, χαρά και ατελείωτες ώρες ξεγνοιασιάς.
Διασκέδαση με υψηλό κόστος... κυρίως για τον πλανήτη
Τα waterparks, με όρους του σύγχρονου marketing, προσφέρονται ως εναλλακτική μορφή διασκέδασης. Η τιμή εισόδου στη χώρα μας κυμαίνεται γενικά από 13,50 έως 20€, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις είναι ελεύθερη. Αν και ως εμπορικό προϊόν, τα υδροψυχαγωγικά πάρκα φαντάζουν δελεαστικά, ιδιαίτερα σε τουριστικές περιοχές, η αλήθεια για το επικερδές του πράγματος φαίνεται να είναι λίγο διαφορετική. Το κόστος για τη δημιουργία ενός θεματικού πάρκου με κύριο στοιχείο το νερό, είναι ιδιαίτερα υψηλό. Η κατασκευή, η αγορά του εξοπλισμού, η συντήρηση, η παροχή και η ανακύκλωση του νερού (περί τα 30.000 κυβικά τη σεζόν) αποτελούν σημαντικά έξοδα, ενώ σύμφωνα με πληροφορίες μόνο το κόστος κατασκευής ξεπερνάει τα 5 εκατομμύρια ευρώ. Δυστυχώς οι περισσότερες εταιρείες που δραστηριοποιούνται στο χώρο σήμερα παρουσιάζουν ζημίες, καθώς τα κεφάλαια που απαιτούνται είναι πολύ μεγάλα, σε αντίθεση με την εποχικότητα, τη μη σταθερή επισκεψιμότητα, τα αυξημένα λειτουργικά έξοδα, το ψηλό κόστος συντήρησης, την άμεση εξάρτηση από την τουριστική κίνηση και το συνεχές κόστος για τη διατήρηση των κανόνων υγιεινής και ασφαλείας.
Γενικά, το κόστος κατασκευής και συντήρησης των υδατοπάρκων, εξαρτάται άμεσα από τις διαστάσεις των πισίνων, καθώς επίσης και από το κόστος και την κατανάλωση του νερού. Οι ποσότητες ύδατος που χρησιμοποιούνται καθημερινά σε τέτοιους χώρους είναι τεράστιες, καθώς πολλά κυβικά μέτρα νερού απαιτούνται όχι μόνο για την πλήρωση των δεξαμενών, αλλά και για την σωστή λειτουργία των μηχανισμών ανακύκλωσης, απολύμανσης, συντήρησης της καλής ποιότητας του νερού και αναπλήρωσης των απωλειών του. Υπολογίζεται ότι οι ωριαίες απώλειες νερού αντιστοιχούν συνήθως στο 2,5 με 4% της συνολικής χωρητικότητας της πισίνας, ανεξάρτητα από τον ρυθμό ανανέωσης και ανακύκλωσής του. Παρά το γεγονός ότι πολλές τεχνικές εφαρμογές έχουν γίνει προς την κατεύθυνση μείωσης του απαιτούμενου όγκου νερού, η κατανάλωσή του στα υδατοπάρκα παραμένει ακόμη σε πολύ υψηλά επίπεδα.
Θολό και αμφίβολο λοιπόν το μέλλον των υδατοπάρκων; Οι ένθερμοι υποστηρικτές τους λένε όχι, ..λίγο πριν αφεθούν για μία ακόμη φορά στα παιχνίδια του νερού.
mikamichalaki@hotmail.com
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
