Οι συμμετέχοντες στο επιστημονικό συμπόσιο για το "Ελληνικό και Μεσογειακό τοπίο" (καθηγητές στα ΑΕΙ και ΑΤΕΙ, ειδικοί επιστήμονες και εμπειρογνώμονες, ερευνητές, εκπρόσωποι της αυτοδιοίκησης και άλλων φορέων και οργανώσεων, φοιτητές κ.ά.), το οποίο έλαβε χώρα στην Κεφαλονιά στις 26-27 Οκτωβρίου 2007, επτά χρόνια ακριβώς μετά την υπογραφή της Ευρωπαϊκής Σύμβασης δηλώνουμε τα ακόλουθα:
Στην Ελλάδα και τη Μεσόγειο, μια περιοχή που χαρακτηρίζεται από το βάρος μιας μεγάλης ιστορικής κληρονομιάς και από την ευθραυστότητα του φυσικού και του δομημένου περιβάλλοντος και των οικοσυστημάτων της, το τοπίο αποκτά ιδιαίτερη σημασία. Δεν είναι τυχαίο ότι το ελληνικό και το μεσογειακό τοπίο έχει υμνηθεί από τους ταξιδιώτες και περιηγητές του 18ου και 19ου αιώνα, έχει σχεδιαστεί και αποτυπωθεί ποικιλοτρόπως από εικαστικούς καλλιτέχνες και έχει φωτογραφηθεί και υμνηθεί από διάσημους Έλληνες και ξένους φωτογράφους και λογοτέχνες/συγγραφείς του 20ού αιώνα και έχει ταυτιστεί με την εικόνα μας προς τα έξω.
Πιστεύουμε ότι στη σημερινή κατάσταση των πραγμάτων στην Ελλάδα και στη Μεσόγειο, με τους μείζονες περιβαλλοντικούς και πολιτιστικούς κινδύνους σε εξέλιξη (κλιματική αλλαγή και την παγκοσμιοποίηση και ειδικά μετά τις καταστροφικές πυρκαγιές), η υπόθεση του τοπίου δεν αποτελεί πλέον περιττή πολυτέλεια αλλά ζήτημα μεγάλης προτεραιότητας για την αειφόρο ανάπτυξη, την ιστορική ταυτότητα του τόπου και την ποιότητα ζωής των πολιτών.
Θεωρούμε ότι οι διεθνείς συμβάσεις, οι χάρτες, οι διακηρύξεις και τα βασικά ντοκουμέντα πολιτικής των διεθνών οργανισμών (ΟΗΕ, Συμβούλιο της Ευρώπης- ΣτΕ, Παγκόσμιος Οργανισμός Τουρισμού- ΠΟΤ) και της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το φυσικό και το πολιτιστικό περιβάλλον ή/και τη ρύθμιση και διαχείριση του χώρου (όπως π.χ. το Σχέδιο Ανάπτυξης του Κοινοτικού Χώρου και η Ευρωπαϊκή Σύμβαση του Τοπίου, αποτελούν αναγκαίο (όχι όμως και ικανό) πλαίσιο για τη δράση μας σε εθνικό επίπεδο.
Προτρέπουμε την ελληνική κυβέρνηση να φέρει σύντομα προς επικύρωση στο ελληνικό κοινοβούλιο, την Ευρωπαϊκή Σύμβαση του τοπίου που υπογράφτηκε από την Ελλάδα στη Φλωρεντία τον Οκτώβριο του 2000. Επίσης να δημιουργήσει νέες οργανωτικές δομές και μηχανισμούς σε όλα τα επίπεδα διοίκησης και αυτοδιοίκησης, όπως στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες και να χαράξει μια συνεπή και συνεκτική εθνική πολιτική για το τοπίο η οποία δεν υπάρχει σήμερα και έχει αρνητικές συνέπειες για τη χώρα μας, τόσο στην οικονομία όσο και στην ποιότητα ζωής.
Καλούμε την ελληνική πολιτεία σε όλες της τις μορφές (διοίκηση και αυτοδιοίκηση) να θέσει σε προτεραιότητα το θέμα του τοπίου, να ενεργοποιήσει το όποιο υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο αλλά και να υιοθετήσει νέες μορφές σκέψης και δράσης προκειμένου να απαντήσει στις νέες τάσεις και προκλήσεις της εποχής για την προστασία και την ανάδειξη του τοπίου.
Απευθυνόμαστε στην πνευματική κοινότητα και καλούμε κάθε εκπαιδευτική και ακαδημαϊκή οντότητα της χώρας και ιδιαίτερα τα δημόσια ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα (ΑΕΙ-ΑΤΕΙ) να συνεργαστούν μεταξύ τους, να προωθήσουν περαιτέρω τη διδασκαλία και την έρευνα -θεωρητική και εφαρμοσμένη- με στόχο τη διάχυση και τη δημοσιοποίηση της παραγόμενης από αυτά γνώσης σε θέματα του τοπίου.
Απευθυνόμαστε στη διεπιστημονική κοινότητα και καλούμε τους επιστημονικούς, καλλιτεχνικούς και επαγγελματικούς φορείς (όπως π.χ. ΤΕΕ, ΓΕΩΤΕΕ, ΣΑΔΑΣ-ΠΕΑ, ΣΕΠΟΧ, ΠΣΑΤ, Συλλόγους Γεωγράφων, Αρχαιολόγων, Γεωλόγων κ.ά.) να διαμορφώσουν θέσεις και προτάσεις για την προστασία και την αναβάθμιση του τοπίου και να θέσουν ως μέλημα και φροντίδα τους την επιστημονική και επαγγελματική κατάρτιση των μελετητών -επιστημόνων που ασχολούνται σε συστηματική βάση με το τοπίο.
Καλούμε τους παραγωγικούς φορείς και κοινωνικούς εταίρους (ΠΑΣΕΓΕΣ, ΓΣΕΕ, ΣΕΒ, ΣΕΤΕ, ΞΕΕ κ.λπ.) να προσαρμόσουν την δράση και τις πολιτικές τους – αναπτυξιακές και κοινωνικές – έτσι ώστε κάθε ενέργεια και δραστηριότητα τους να εγγράφεται αρμονικά και με σεβασμό στο ελληνικό και το μεσογειακό τοπίο.
Καλούμε τις μη κυβερνητικές οργανώσεις, που έχουν ως αντικείμενο την οργάνωση - διαχείριση του χώρου και την προστασία του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος και έχουν επιδείξει πλούσια δράση κοινωνικού ακτιβισμού, να εντείνουν τις προσπάθειες και τις πιέσεις τους με στόχο την ευαισθητοποίηση του ευρύτερου κοινού στα θέματα του τοπίου. Επίσης καλούμε τα ΜΜΕ και τους πολίτες να συμμετέχουν σε κάθε ενέργεια προστασίας του τοπίου αποτρέποντας την αλλοίωση και τηνκαταστροφή του.
Εκφράζουμε τη θέλησή μας να συνεργαστούμε σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο (μέσα από τους φορείς στους οποίους δραστηριοποιούμαστε) δημιουργώντας κατάλληλα δίκτυα ανταλλαγής εμπειριών και τεχνογνωσίας προκειμένου να συντονίσουμε και να αναπτύξουμε τη δράση μας σε συνεργασία με το κράτος, την αυτοδιοίκηση και την κοινωνία των πολιτών, τόσο στην Ελλάδα όσο και στη Μεσόγειο και στην Ευρώπη.
Πιστεύουμε ότι η δυναμική των εξελίξεων γύρω από την υπόθεση του τοπίου στην Ελλάδα δεν θα πρέπει να αφεθεί άλλο στην τύχη της αλλά να υποστηριχθεί συνειδητά και ενεργά με τον αποτελεσματικότερο τρόπο ώστε να υπάρξουν αισθητά αποτελέσματα το συντομότερο δυνατόν, να αποτραπεί η περαιτέρω υποβάθμισή του να συντονιστούν οι υπάρχουσες μεμονωμένες προσπάθειες και να ενωθούν οι τυχόν αποσπασματικές πρωτοβουλίες και οι οποίες αδυνατούν να αντιμετωπίσουν την υποβάθμιση της ποιότητας ζωής και της δυνατότητας ανάδειξης του εξαιρετικού τοπιακού πλούτου της χώρας.
Η Διακήρυξη αυτή να σταλεί σε όλους τους φορείς και υπηρεσίες που σχετίζονται άμεσα ή έμμεσα με το θέμα του τοπίου και να δοθεί στη δημοσιότητα (μέσω του τύπου και των ΜΜΕ) ώστε να λάβει γνώση κάθε ενδιαφερόμενος. Επίσης να αναρτηθεί στο διαδίκτυο ώστε να έχει τη δυνατότητα κάθε πολίτης να προσυπογράψει το κείμενο.
http://www.monumenta.org/article.php?perm=1&IssueID=4&lang=gr&CategoryID=20&ArticleID=169
