Αρχείο Εργοληπτική Α.Ε.
Το Αρχείο της κατασκευαστικής εταιρίας του Μεσοπολέμου «Εργοληπτική Α.Ε.»
Το Αρχείο βρέθηκε από τον συλλέκτη Γιάννη Λάμπρου και αγοράστηκε από τη MONUMENTA με δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ), στο πλαίσιο του προγράμματος «Καταγραφή, συντήρηση και ψηφιοποίηση του Αρχείου της εταιρείας «Εργοληπτική ΑΕ», το οποίο υλοποιήθηκε από τη MONUMENTA σε συνεργασία με την Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος και με δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ). Αποτελείται από χιλιάδες έγγραφα, σχέδια, φωτογραφίες, κατάστιχα που τεκμηριώνουν το ιδιαίτερα σημαντικό έργο της εταιρίας «Εργοληπτική Α.Ε.» από τη δεκαετία του 1910 έως τη δεκαετία του 1930. Βρίσκεται στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος (ΕΒΕ).
Τα έργα, ιδιωτικά και δημόσια, περιελάμβαναν μεταξύ άλλων την κατασκευή κατοικιών, ξενοδοχείων, εκπαιδευτικών κτηρίων, νοσοκομείων, δρόμων, αποχετευτικών δικτύων κ.ά. Τη δεκαετία του 1910 ο πολιτικός μηχανικός Σπήλιος Αγαπητός ίδρυσε τη «Γενική Εταιρία Τεχνικών Επιχειρήσεων Σ. Αγαπητός & ΣΙΑ». Σε αυτήν εργάστηκε ο πολιτικός μηχανικός Μόσχος Διαμαντόπουλος, ο οποίος ίδρυσε αρχικά τη «Γενική Εταιρία Μπετόν Αρμέ Μ. Α. Διαμαντόπουλος», στην οποία συγχωνεύτηκε η εταιρεία του Σ. Αγαπητού και στη συνέχεια, το 1925, ίδρυσε την «Εργοληπτική». Το έργο της με την έναρξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου μειώθηκε δραστικά ενώ, μεταπολεμικά, μετατράπηκε σε εμπορική εταιρία.
Με την «Εργοληπτική Α.Ε.» συνεργάστηκαν πολλοί γνωστοί αρχιτέκτονες και πολιτικοί μηχανικοί, οι οποίοι σχεδίασαν και επέβλεψαν πάνω από 250 έργα. Ενδεικτικά αναφέρουμε τους Μιλτιάδη και Ιωάννη Αξελό, Γεώργιο Διαμαντόπουλο, Ανδρέα Δρακόπουλο, Παναγιώτη Ζίζηλα, Ιωάννη Ζολώτα, Κώστα Κιτσίκη, Ρέννο Κουτσούρη, Ανδρέα και Εμμανουήλ Κριεζή, Εμμανουήλ Λαζαρίδη, Σωτήρη Μαγιάση, Αναστάσιο Μεταξά, Νικόλαο Μητσάκη, Αριστείδη Μπαλάνο, Αλέξανδρο Νικολούδη, Αναστάσιο Ορλάνδο, Γεώργιο Σούλη, Ιωάννη Υδραίο κ.ά. Κτήρια κατασκευάστηκαν σε πολλές πόλεις, με την πλειονότητα αυτών να βρίσκεται στην Αθήνα, τον Πειραιά και τη Θεσσαλονίκη, όπως το μέγαρο Μπιτζάνη, η πολυκατοικία Παπαλεονάρδου, το μέγαρο Γεωργίου Αργυρίου, το νοσοκομείο Ερυθρός Σταυρός, το ξενοδοχείο Cecil, το κτήριο Γκίνη (ΕΜΠ), η Εθνική Τράπεζα στη Θεσσαλονίκη, οι κυλινδρόμυλοι «Ευρώτας», προσφυγικές κατοικίες στους Ποδαράδες (Νέα Ιωνία) και πολλά άλλα.
Τμήμα του Αρχείου είναι καταχωρισμένο στην ιστοσελίδα της MONUMENTA και της Εθνικής Βιβλιοθήκης (ΕΒΕ), ελεύθερα προσβάσιμο https://monumenta-website.vercel.app/browse/repository/data:VQ8F-DPIRIICPZ
