Κάθε Μέρα κι ένα Σπίτι
Η MONUMENΤΑ δημιούργησε στο Facebook την Ομάδα
Η MONUMENTA στις 16 Μαρτίου 2020 δημιούργησε την Ομάδα ΚΑΘΕ ΜΕΡΑ ΚΙ ΕΝΑ ΣΠΙΤΙ ΓΙΑΤΙ ΜΕΝΟΥΜΕ ΣΠΙΤΙ. Στις 4 Μαΐου 2020 με την άρση των μέτρων της απαγόρευσης της κυκλοφορίας διαφοροποιήθηκε ο κύριος στόχος της Ομάδας, που μας παρότρυνε να μείνουμε σπίτι για να προστατεύσουμε τους γύρω μας και εμάς τους ίδιους από τον κορονοϊό. Παραμένει ωστόσο ο στόχος της επικοινωνίας και της ανάδειξης της νεότερης και σύγχρονης αρχιτεκτονικής κληρονομιάς, γι αυτό και συνεχίζουμε! Πληροφορίες και φωτογραφίες μάς προσκαλούν να επισκεφθούμε κτήρια από το σπίτι μας. Αν έχετε να παρουσιάσετε ένα κτήριο, από οποιαδήποτε περιοχή της Ελλάδας, του 19ου και του 20ού αιώνα (1800-1980), με πληροφορίες και φωτογραφίες, γιατί όχι και σχέδια, ανεβάστε το σε αυτή την ομάδα.
Σκαραμαγκά 4 (16/3/20)
Στρίβοντας στην οδό Σκαραμαγκά (γειτονιά του Μουσείου), ένας ήσυχος δρόμος ανοίγεται που κρύβει διαμάντια. Φθάνοντας στον αριθμό 4 βρίσκεται ένα τριώροφο κτήριο με πλούσιο πλαστικό διάκοσμο. Το κτήριο ανήκε στον Δημήτριο Κορκόδειλο, ο οποίος ανέθεσε, το 1924, στην κατασκευαστική εταιρία «Μπετόν Αρμέ, την κατασκευή του. Ο αρχιτέκτονας Κώστας Κιτσίκης (1892-1969), σπουδαγμένος στο Technische Hochschule Berlin-Charlottenburg, σχεδίασε μια πολυκατοικία εκλεκτικιστικής τεχνοτροπίας. Ένα από τα διαμερίσματα ανήκε στην οικογένεια της ηθοποιού Ελένης Παπαδάκη. Η μητέρα και ο αδελφός της, Μιχάλης Παπαδάκης (πολιτικός μηχανικός), ήρθαν σε αυτό το 1945, μετά την εκτέλεσή της τον Δεκέμβριο του 1944.
Πηγές: Συνέντευξη Παναγιώτη Νινόπουλου (MONUMENTA_Syn_31), Γιάννης Λάμπρου, Ο πολιτικός μηχανικός Ανδρέας Κ. Δρακόπουλος, Αθήνα 2019, Ελένη Φεσσά-Εμμανουήλ, Αρχιτέκτονες, του 20ού αιώνα, Αθήνα 2009
Πατησίων 61 και Σκαραμαγκά (17/3/20)
Συνεχίζουμε στη γειτονιά του Μουσείου, στη συμβολή των οδών Σκαραμαγκά και Πατησίων 61, εκεί που βρίσκεται η πολυκατοικία Παπαλεονάρδου, κηρυγμένο διατηρητέο μνημείο. Ήταν το 1925 όταν ο Σ. Παπαλεονάρδου ανέθεσε στην κατασκευαστική εταιρία «Μπετόν Αρμέ» την ανοικοδόμηση της πολυκατοικίας σε σχέδια του αρχιτέκτονα Κώστα Κιτσίκη. Την κατασκευή επέβλεψε ο πολιτικός μηχανικός Ανδρέας Δρακόπουλος. Η αρχιτέκτων Ελένη Φεσσά-Εμμανουήλ γράφει χαρακτηριστικά για τις μεσοπολεμικές πολυκατοικίες που σχεδίασε ο Κ. Κιτσίκης «Στον Κιτσίκη οφείλουμε ορισμένες από τις πρώτες μεσοπολεμικές πολυκατοικίες της πρωτεύουσας σε εκλεκτικιστικό ή νεωτερικό ύφος (Art Deco), οι οποίες αποτελούν μια ορθολογική προσαρμογή της γερμανικής, κυρίως, τυπολογίας στα αθηναϊκά δεδομένα.» Αξίζει να σημειωθεί ότι στο αρχείο της εταιρίας «Εργοληπτική» που ενσωμάτωσε την εταιρία «Μπετόν Αρμέ» (Αρχείο συλλέκτη Γ. Λάμπρου) έχουν βρεθεί δεκάδες σχέδια του κτηρίου που δείχνουν αναλυτικά την κατασκευή του κτηρίου από μπετόν αρμέ. Η Πολυκατοικία Παπαλεονάρδου είναι γνωστή γιατί έζησε σε ένα από τα διαμερίσματά της η Μαρία Κάλλας, το διάστημα 1937-1945.
Πηγές: Γιάννης Λάμπρου, Ο πολιτικός μηχανικός Ανδρέας Κ. Δρακόπουλος, Αθήνα 2019, σ. 80-82 Ελένη Φεσσά-Εμμανουήλ, Αρχιτέκτονες, του 20ού αιώνα, Αθήνα 2009, σ. 80 https://www.kathimerini.gr/434462/article/epikairothta/ellada/a8hnaiko-ereipio-ypo-katalhyh-anti-gia-mnhmeio-kai-proorismos
Ηπείρου 15 (21/3/20)
Κατευθυνόμαστε σε μια άλλη γειτονιά, Ιουλιανού και Φιλαδελφείας. Στην οδό Ηπείρου 15 βρίσκεται ένα πολύ ενδιαφέρον κτήριο του μοντέρνου κινήματος. Κτίστηκε το 1936 από την οικογένεια Μπίρη. Στο κτήριο αυτό μεταφέρθηκε το 1937 το Τεχνικό Γραφείο Αφών Μπίρη. Γράφει ο αρχιτέκτονας Τάσος Μπίρης για τον θείο του αρχιτέκτονα-πολεοδόμο Κώστα Μπίρη: "Εκεί λοιπόν στο μικρό, λιτό αστικό διαμέρισμα της γνωστής πολυκατοικίας της οδού Ηπείρου 15 (εξαιρετικό έργο του Γιώργου Μπίρη), με τις μοντερνιστικές καταβολές, το μοναδικό εσωτερικό αίθριο και την ωραία μουσμουλιά, δέχθηκα ως συχνός επισκέπτης, χωρίς καλά καλά να το καταλάβω, την επιρροή της πιο πολύπλευρης και ισχυρής προσωπικότητας που είχα την ευκαιρία να γνωρίσω ποτέ από τόσο κοντά.
Χέυδεν 30 (19/3/20)
Διασχίζουμε την πλατεία Βικτωρίας και συναντάμε την οδό Χέυδεν, στον αριθμό 30 σταματάμε. Εκεί θα συναντήσουμε μια πολύ ωραία πολυκατοικία της δεκαετίας του 1930, για μένα ένα από τα πιο αγαπημένα κτήρια της Αθήνας. Η οικογένεια Οικονομίδη ζήτησε από τον αρχιτέκτονα Δημήτρη Πικιώνη να σχεδιάσει το κτήριο. Ο Δημήτρης Πικιώνης θα σχεδιάσει τις όψεις και ο Νικόλαος Μητσάκης την κάτοψη. Το 1938 ολοκληρώθηκε. Ο τελευταίος όροφος είναι μεταγενέστερη προσθήκη. Στο μοντέρνο αυτό κτήριο ο Πικιώνης θα εντάξει στοιχεία της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής. Σε αυτό το κτήριο έζησε η μεγάλη νομισματολόγος Μάντω Καραμεσίνη-Οικονομίδου. Πηγές: MONUMENTA, Συνέντευξη Μάντως Οικονομίδου (Syn 157)
Χέυδεν 35 & Αχαρνών 80
Δεν είναι δυνατόν να περπατάμε την οδό Χέυδεν και να μην μείνουμε έκθαμβοι μπροστά στα κτήρια του 2ου Γενικού Λυκείου Αθηνών «Θεόδωρος Αγγελόπουλος», το παλιό 2ο Γυμνάσιο Αρρένων, όπως γράφει και η επιγραφή πάνω από την κεντρική είσοδο, όπου είναι χαραγμένο το έτος ίδρυσης, 1862. Δύο κτήρια συνενώθηκαν για να γίνει το σχολείο, που εγκαταστάθηκε σε αυτά το 1930. Τα κτήρια χρονολογούνται στα τέλη του 19ου αιώνα και ανήκαν στις οικογένειες Αργυρόπουλου και Ράλλη. Η αποκατάσταση των κτηρίων και η λειτουργία του σχολείου έχει ζωντανέψει και ομορφύνει πολύ τη γειτονιά.
3/04/2020
